Van hokjes naar vlaggen!

[Edewecht]

Op dit geweldige forum hebben inmiddels allerlei leden geschreven over de voor- en nadelen van hokjes, over hoe hard ze kunnen zijn of hoe 'zacht' ze zouden moeten zijn. Dat 'De Maatschappij' ons (en anderen) indeelt in hokjes.

Of doen we dat met onszelf ook? Ja! Want geregeld lees ik op dit forum de vraag: ben ik een type A, B, C of D? Of ben ik 'gray'? Of a-romantisch?

Kennelijk hebben we er behoefte aan om toch enige duidelijkheid over onszelf te hebben. Het beestje (in ons) moet een naampje hebben, we willen een identiteit, we willen ergens bij horen, bij een groep die dezelfde naam draagt als wij. We willen niet alleen zijn, niet 'de enige' zijn. We willen ons graag 'identificeren als'.
En daar is helemaal niks mis mee! De voordelen van de hokjes zijn namelijk hier al genoemd. Hokjes geven ons duidelijkheid, een naam, een groep.

Over de nadelen van hokjes wordt minstens zoveel geschreven en gescholden. "Ik wil niet in een hokje!" schrijft menig forumlid, "ik ben ik!".
Een ander nadeel van de hokjes is dat, als je eenmaal ergens in zit, je omgeving volkomen in de war raakt als je er weer uitkomt. De homo die ineens een vriendin heeft. "Ben je dan toch bi?" "Ik? Nee, ik ben ik." Of dat je zelf zozeer in je hokje gelooft dat je er niet meer uit kan. "Dacht ik dat ik man wilde worden, ben ik halverwege, wil ik niet verder. Verwarrend!"

Een hokje sluit in. Een hokje sluit uit. Je bevindt je er in - of niet. Allebei tegelijk: er in èn erbuiten, kan niet. En de hokjes sluiten elkáár uit: als je in het ene zit, zit je niet in het andere.

Ook op de Trans-Bi-Queerdag in Nijmegen, 'Buiten de Binary' (zie http://asexuality.org/du/index.php?topic=4094.0) is veel gepraat over hokjes. Hokjes hebben wanden, en wanden zijn meestal gemaakt van hard materiaal, anders zakt het hokje in elkaar. Het woord "fluid" is dan ook enkele keren gevallen: vloeibaar, beweeglijk. Iemand die zich soms meer vrouw, soms meer man voelt, en zich ook zo naar buiten toe toont. Een aseksueel die geen seks wil, maar af en toe met die éne geliefde wel, en er ook van kan genieten. Een hetero-vrouw die enkele jaren een vriendin heeft gehad, maar zichzelf niet lesbisch noemt.

Mijn ervaringen op ons AVEN-forum en mijn ervaringen op de Trans-Bi-Queerdag hielden me bezig. Op de vroege zondagochtend ná de bewuste dag in Nijmegen, logerend bij een vriend (ex-forumlid), praatte ik met hem over deze dingen. En ineens zag ik een ander beeld voor me.

In plaats van hokjes zag ik vlaggen. Vlaggen in allerlei kleuren. De roze vlag, de zwart-grijs-wit-paarse vlag, de vrouwenvlag, de blauw-roze-wit-roze-blauwe vlag, de poly-amorievlag, de bivlag, de heterovlag, de mannenvlag, de panvlag, de queervlag...
De vlaggen stonden een eindje uit elkaar. Tussen de vlaggen was  ...ruimte! En tussen de vlaggen liepen de mensen. Sommigen voelden zich thuis onder de vrouwenvlag, anderen min of meer in de buurt van de heterovlag, weer anderen stonden in de open ruimte tussen twee of drie vlaggen in. Of ze stonden niet stil, maar liepen (of dansten!) van de ene ruimte naar de andere. Er was beweging, er was stroom, fluidity, niets lag vast, mensen waren vrij.
I have a dream...

Weer wakker en terug op de grond, vroeg ik me af hoe het zou zijn om voortaan op deze manier te denken en te praten.
Om niet meer over hokjes te praten - hoe nuttig ze ook zijn, maar over vlaggen. Vlaggen waarbij mensen zich meer of minder thuis voelen. Waar lotgenoten, soortgenoten, gevoelsgenoten, aardgenoten elkaar ontmoeten, een groep vormen. En waar ruimte is voor mensen om enige afstand te bewaren tot een bepaalde vlag, of ergens in het midden van de ruimte te gaan staan - of bewegen. Alleen, of met anderen...

[AceVentura]

Mooi betoog Edewecht 

Bij het lezen van het hokjes gedeelte viel mij echter iets op. Hokjes zijn goed, in de zin van: Ze hebben een functie. Het probleem met hokjes ontstaat volgens mij als niet jij zelf bepaalt in welke hokjes je wil zitten, maar als anderen zich daarmee gaan bemoeien. Simpel gezegd zou je natuurlijk kunnen denken "wat maakt mij het nou uit wat een ander vind ?", maar bewust of niet, daar hechten we blijkbaar toch waarde aan.
Mijn punt is: De hokjes zijn niet zo zeer fout, dat anderen voor jou bepalen in welk hokje je zou moeten zitten wel.

Je vlaggen metafoor spreekt me wel heel erg aan, misschien ook omdat vlaggen sowieso al veel gebruikt worden rondom dit onderwerp (denk aan de regenboogvlag enzo), het zorgt ervoor dat de verschillende vlaggen die er al zijn meer functie krijgen en meer worden dan alleen een symbool. Belangrijk is wel dat anderen dan ook gaan begrijpen dat je dus bij meerdere vlaggen tegelijkertijd kan staan en kan bewegen. Met de metafoor stimuleer je dat wel, maar dat ook echt bij iedereen duidelijk krijgen kan lastig zijn.
Dan een ideetje van mijn kant: Zou iets wat je op je draagt misschien ook kunnen werken ? Bijvoorbeeld een button (of misschien letterlijk een labeltje ? ). Je kan er makkelijk meerdere opspelden, makkelijk toevoegen of weghalen, je kan anderen met soortgelijke buttons opzoeken, of juist geïnteresseerd zijn in het verhaal van iemand met totaal andere buttons.

[Dutchamoeba]

Dan een ideetje van mijn kant: Zou iets wat je op je draagt misschien ook kunnen werken ? Bijvoorbeeld een button (of misschien letterlijk een labeltje ? ). Je kan er makkelijk meerdere opspelden, makkelijk toevoegen of weghalen, je kan anderen met soortgelijke buttons opzoeken, of juist geïnteresseerd zijn in het verhaal van iemand met totaal andere buttons.

[Koffie]

Ik vind 'hokjes' (of labels of vlaggen) een leidraad. In die zin heb ik er ook echt wel wat aan gehad en het helpt mij ook wel als ik soms iets over aseksualiteit uitleg.
Het wordt anders als je daarna gedwongen wordt je aan de regels van je hokje te houden, zoals bij de homo die verwarring zaait als hij op een meisje verliefd wordt en van zijn omgeving hoort dat dat eigenlijk maar vreemd is, of een ander label nodig heeft. Dan kan het gaan benauwen. 'Laat me nu maar gewoon.'

Op zich maakt het voor mij niet uit of je het met buttons, labels of vlaggen symboliseert. Het gaat er denk ik vooral om dat je jezelf ruimte geeft om te kunnen laten gebeuren wat er gebeurt. Ik ben nu 45 en verwacht bv. niet meer dat ik ooit op een vrouw verliefd zal worden. Ik denk dus aan mezelf in de zin van hetero. Maar als ik ineens wel op een dame val... hoef ik mezelf niet ineens heel anders te gaan bekijken. Dat mag gewoon.
Misschien ontmoet ik op een dag een partner waarmee ik graag seks heb, dan mag dat.

Ik zeg altijd: ik wil best in een hokje, als de deur maar openstaat. Het idee van ruimte tussen die vlaggen spreekt me dan ook wel erg aan. Ook dat van huttons  die je kunt combineren en vervangen. Eigenlijk spreekt alles me aan wat je niet figuurlijk op iets vastpint.

[Edewecht]

Leuk dat jullie reageren en er inhoudelijk op ingaan!  

Toen ik het woord 'aseksualiteit' ontdekte en mezelf aseksueel mocht noemen, zei ik tegen een vriend: "Hoera, ik pas in een hokje, nu kunnen de tralies weg."  Ik bedoelde hiermee de voortdurende grensbewaking als ik min of meer intiemer kontakt dreigde te krijgen met een man. Nu was het duidelijk: geen seks, het prikkeldraad kon weg.
Dit wilde ik even gezegd hebben ten voordele van de hokjes. Koffie schreef: ik wil best in een hokje, zolang het deurtje maar open staat. Geweldige uitspraak vind ik dit.

Verder, welke beeldspraak je ook kiest, er is altijd wel iets mee. Vlaggen en nationalisme of groepsvorming. Tja. Ik had in eerste instantie gedacht aan regenboogvlaggen e.d., maar je kunt er inderdaad ook andere, minder leuke, associaties mee hebben. Misschien klinkt 'vlaggetjes' in dit verband wat vrolijker en minder beladen.

Goed idee ook van de buttons. Die lijken nog het meest op de labels die we, gevraagd of ongevraagd, dragen. Buttons en labels kunnen door de buitenwereld worden opgeplakt of opgespeld ...en we kunnen ze ook zelf, proud, opspelden bij onszelf.

Wat ik probeerde duidelijk te maken is het verschil tussen in een hokje zitten, tegenover: je tussen vlaggetjes bewegen, in de ruimte. Dit 'bewegen tussen' maakt het makkelijker voor een aseksueel om misschien ooit toch seksueel kontakt te hebben, voor de heteroman om een keer iets met een andere man te hebben, voor de aromanticus om een keer verliefd te worden...  
Dit 'bewegen tussen' maakt het ook moeilijker om starre groepen te vormen. Je kunt, als je wilt, je bij een groep rond een vlaggetje voegen, je kunt er ook weggaan, of enige afstand bewaren. (    Je kunt ook in de mast klimmen en roepen: IK BEN EN BLIJF ASEKSUEEL!    )

En voor de buitenwereld zal het moeilijker zijn om ons naar één bepaald vlaggetje te dirigeren dan om ons in een hokje op te sluiten...

[Koffie]

Maar dat zullen ze toch doen. Mensen hebben nu eenmaal ergens een bepaald beeld bij en daar willen ze zich aan vasthouden. Dat kan over een seksuele geaardheid gaan, over gender, over adhd... noem maar op. Zo ontstaan allerlei stereotyperingen en het enige dat je kunt doen is voor jezelf jouw ruimte maken. Jij bepaalt wie je bent, jij maakt je keuzes. Als je dat doet ben je mobiel tussen die vlaggetjes of zit je in een hokje met het deurtje open.
En natuurlijk zo veel mogelijk omgaan met mensen die niet zo benauwend in afgesloten hokjes denken en je vastbinden aan je vlaggetje. Maar die keus heb je niet altijd, als het bv. om familie gaat.

[SoulDragon]

Ik vindt het een geweldig idee. Inderdaad dat je ook halverwege twee of drie vlaggen kan gaan staan.
Want het effect van drie hokjes om jezelf heen geeft inderdaad een "benauwend" gevoel, om het zo maar te zeggen.

Ik ben ook geen fan van hokjes, en doe alles om mensen te laten zien dat hokjes niet kloppen:
Ik ben de ene dag een metalhead, de volgende dag fantasy, en de dag daarna loop ik in een panty met rokje met jasje.

Maar hokjes zijn wel heel goed, toen ik hier kwam en eindelijk kon zeggen ik ben aseksueel en er zijn meerdere mensen in dit hokje, dat was heel fijn,
toen iemand tegen me zei "het is maar een hokje, daar moet je jezelf niet instoppen" was ik zeer verontwaardigd, en probeerde uit te leggen dat ik oh zo gelukkig was ermee.

Ja, het idee vlaggen spreekt me wel heel erg aan, die gaan we erin houden  

[Stravagante]

Persoonlijk wil ik het liefst duidelijkheid. En een hokje/doosje geeft mij dat.
Het zorgt voor rust in m'n kop, dat ik me niet altijd ergens in m'n achterhoofd loop af te vragen waar ik nou eigenlijk thuis hoor.

[Koffie]

Ik heb dat ook wel hoor. En veel mensen, vandaar ook dat we toch wel graag indelingen maken en in hokjes denken. Het geeft duidelijkheid en een veilig gevoel. Maar ik wil er niet in opgesloten zitten. Ik wil vrij zijn om als zich dat zo voordoet ineens dingen anders te mogen ervaren. Dat kan best even verwarrend zijn, maar ik wil niet krampachtig vast moeten houden aan iets omdat ik toch in een bepaald hokje thuishoor.

[Edewecht]

Tja, het blijft dubbel. Hokjes kunnen zo benauwend en beperkend zijn, maar ze geven ook veiligheid, rust, struktuur.
Mijn doel was ook niet om alle hokjes af te breken. Ik wilde alleen een andere manier van kijken uitproberen. Zo van: als je hokjesdenken als benauwend ervaart, hoe is het dan om in beelden van vlaggetjes te denken?

Begrijp me goed: wat was ik blij toen ik, ruim twee jaar geleden nu, het hokje 'aseksualiteit' ontdekte. Ik ben er meteen in gaan wonen!

@Koffie: je uitspraak "ik wil best in een hokje, zolang het deurtje maar open staat" hangt (virtueel)  ingelijst boven m'n bed.

[Koffie]

Ik heb er juist weer een hokje bij bedacht! Hieperdepiep, hoera! 
Ik ben niet halfseksueel, ik ben een kwart seksueel. Denk ik. Ik wil in een relatie af en toe wel seks, maar echt maar heel af en toe en als de emotionele sfeer/intimiteit daartoe aanleiding geeft. Dat kan misschien neerkomen op een paar keer per jaar hooguit. Zeker als de verliefdheidsfase voorbij is. Overigens, als die paar keer per jaar niet tot seks zouden leiden, ben ik daar ook volkomen content mee hoor.

[Koffie]

Maar misschien ben ik ook wel helemaal aseksueel hoor, ik weet het niet en ik kom dat waarschijnlijk ook niet te weten. Dan zou ik eerst een relatie moeten hebben. Ik kan er prima mee leven dat ik dat niet precies weet.

[Briggy]

In de trein doe ik oordopjes in, omdat ik anders overprikkeld raak van alle geluiden en pratende mensen. Het liefst doe ik ook een neusknijper op, want al die geuren maken mij ook misselijk.

Schildpad heeft een jaar nodig om bij te komen van de muziek, het geroezemoes en de geuren van alle menu's van vanavond. 

[AniMeshorer]

Schildpad: ik betwijfel heel sterk dat veganisten en autisten slechts 1% van de wereldbevolking zouden uitmaken, of heb ik je post nu verkeerd begrepen? Als vegetariër-Asperger denk ik dat we het eerder in de 10 a 20% moeten zoeken, of ben ik nu iets te optimistisch?

[AniMeshorer]

Ik denk dat als we de vele auti's meerekenen die nog niet gediagnoseerd zijn, dat we een veel hoger cijfer zouden zien... En zelfs met enkel gediagnoseerden denk ik dat het cijfer echt wel wat hoger ligt, zonder te ontkennen dat we een minderheid zijn natuurlijk.

De grens tussen vegetarisme en veganisme kan ook soms wazig zijn. Ik probeer bv zuivel te vermijden, maar in m'n medicatie zit een kleine hoeveelheid lactose ... Maar ik ga nooit doelbewust kaas of boter gebruiken, als ik bv pizza of spaghetti bestel vraag ik altijd om de kaas weg te laten. Maar goed, ik denk dat ook het percentage veganisten alleszins binnenkort hoger zal liggen dan het nu is, er staan meer en meer mensen voor open.